ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ ΝΑΥΠΛΙΟΥ

Του Γεωργίου Κόνδη.

( Κοινωνιολόγος, διδάσκων στο Τμήμα Παραστατικών και Ψηφιακών Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου).

Το νέο εκκλησιαστικό μουσείο του Ι.Ν. Ευαγγελίστριας Πρόνοιας Ναυπλίου.

Τα σημαντικά γεγονότα των τελευταίων εβδομάδων κάλυψαν σε δημοσιότητα τις Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς, οι οποίες ανέδειξαν δεκάδες έργα, καλλιτέχνες, χώρους, τόπους, μουσεία σε αμέτρητες εκδηλώσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη. Για την Ελλάδα και ιδιαίτερα για την Αργολίδα η οποία παρά τον πολιτιστικό της πλούτο συμμετείχε ελάχιστα στις εκδηλώσεις αυτές, θα αναφέρουμε, έστω και καθυστερημένα, μερικά από τα σημαντικότερα «άγνωστα» μνημεία της και ακόμη σημαντικές προσπάθειες που έγιναν αυτή τη χρονιά για τη διάσωση και ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Ανάμεσά τους μια αξιόλογη προσπάθεια που κατέληξε στη διαμόρφωση του νέου εκκλησιαστικού μουσείου του Ι.Ν. Ευαγγελίστριας Πρόνοιας Ναυπλίου.

Ο Ι.Ν. έχει τη δική του μεγάλη ιστορία και αποτελεί σημείο εκκίνησης για την διαμόρφωση της Πρόνοιας καθώς και μέρους της ιστορίας του Ναυπλίου. Είναι πια πασίγνωστο το μεγάλο προσκύνημα της 25ης Μαρτίου στο οποίο συμμετέχουν χιλιάδες άνθρωποι από ολόκληρη την Πελοπόννησο, την Ελλάδα, αλλά και ξένοι πολίτες. Είναι επίσης γνωστές οι κοινωνικές παρεμβάσεις με πλήθος εκδηλώσεων, συζητήσεων και παρουσιάσεων, αλλά είναι ιδιαίτερα γνωστό το «Γεύμα Αγάπης», με το οποίο βοηθούνται δεκάδες συμπολίτες μας που έχουν ανάγκη και μάλιστα σε έναν αριθμό αυξανόμενο που ξεπερνά τα τοπικά όρια της ενορίας αλλά και αυτού του ίδιου του Δήμου!

Ταυτόχρονα η εκκλησιαστική επιτροπή και ο π. Ελευθέριος Μίχος, αναζητούν τρόπους ανάδειξης της εκκλησιαστικής πολιτισμικής κληρονομιάς που κατέχει ο Ι.Ν. Το μικρό μουσείο στον όροφο του κτηρίου στο οποίο μπορούσε ο επισκέπτης να θαυμάσει εκκλησιαστικά κειμήλια και ταυτόχρονα ένα φωτογραφικό αφιέρωμα στην ιστορία του Ι.Ν., αποτελούσε μια πρόθεση που υλοποιήθηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η ποιότητα όπως και η δυνατότητα να έχουν οι επισκέπτες (κυρίως οι μαθητές) μια καλή εικόνα από την έκθεση των αντικειμένων ήταν περιορισμένη λόγω του μικρού χώρου και της «στενής» οπτικής που μπορούσαν να έχουν. Έτσι, με ατέλειωτες ώρες εθελοντικής εργασίας, οι άνθρωποι του Ι.Ν. Ευαγγελιστρίας κατάφεραν να παραδώσουν στο κοινό έναν χώρο που αλλάζει τόσο τα δεδομένα έκθεσης των αντικειμένων, όσο και την ποιότητα θέασής τους. Ο νέος χώρος βρίσκεται στο ίδιο κτήριο αλλά είναι ποιοτικά ασύγκριτος με τον προηγούμενο καθώς είναι μεγάλος και ενιαίος επιτρέποντας στον επισκέπτη μια γενική άποψη των εκθεμάτων, αλλά και μια εύκολη περιήγηση και προσέγγισή τους. Ο φωτισμός επίσης είναι καλύτερος και η παρουσίαση θεματικά ελκυστική.

Δίπλα στο μεγάλο βυζαντινό μουσείο Άργους (ΒΥΜΑ), το εκκλησιαστικό μουσείο του Ι.Ν. Ευαγγελιστρίας αποτελεί μιασημαντική όσο και μοναδική στο είδος της πηγή τεκμηρίων για την εκκλησιαστική ζωή και τέχνη γενικά και ειδικότερα στην Αργολίδα. Στο κέντρο του εκκλησιαστικού μουσείου ένας εξαιρετικός ξυλόγλυπτος επιτάφιος του 18ου αι. υποδέχεται τον επισκέπτη. Το προηγούμενο μεγάλο διάστημα με τη βοήθεια των συντηρητών του ΥΠΠΟ, ο επιτάφιος καθαρίστηκε και παραδόθηκε σε μια ανανεωμένη μορφή παρ’ ότι εκκρεμεί το τελικό στάδιο της συντήρησής του. Για τους επισκέπτες που αναζητούν περισσότερα στοιχεία για τα εκθέματα θα υπάρχουν στη συνέχεια κάρτες με στοιχεία της «ταυτότητάς τους». Όμως και η απλή περιήγηση στο χώρο θα ανταμείψει τον επισκέπτη καθώς ονόματα δωρητών, αγιογράφων και ημερομηνιών αποτελούν ενδείξεις που θα τον βοηθήσουν να έχει μια ιδέα για τα εκθέματα. Τέλος, από την άποψη της βυζαντινής τέχνης και της εκκλησιαστικής ζωής, ελπίζουμε και ευχόμαστε να δημιουργηθεί μια απλή βάση πληροφοριών που θα βοηθήσουν τον επισκέπτη ο οποίος δεν έχει απαραίτητα εντρυφήσει στα θέματα αυτά, να κατανοήσει τη λογική της έκθεσης.

Παρ’ ότι όλα αυτά χρειάζονται επίπονες και προσεγμένες προσπάθειες, το νέο εκκλησιαστικό μουσείο συμβάλει σημαντικά στην ανάδειξη της πολιτισμικής μας κληρονομιάς και σίγουρα η λειτουργία του θα βελτιωθεί στη συνέχεια. Μια επίσκεψη νομίζω πως θα δώσει στους επισκέπτες πολλά ερεθίσματα γνωριμίας καθώς, παρά τη μικρή εκθεσιακή του κλίμακα αποτελεί, όπως ήδη σημείωσα, μια αξιόλογη, μοναδική, όσο και υποστηρικτική παρουσία για το αργολικό μουσειακό δίκτυο.

Απολυτίκιο Ευαγγελίστριας Ναυπλίου

9-8-2023

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ ΝΑΥΠΛΙΟΥ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΣΠΗΛΑΙΟ-ΕΣΤΑΥΡΩΜΕΝΟ

Του Αναπλιού μεσίτρια!

Να εμπιστευθώ στην Παναγιά, την πάσαν μου ελπίδα !

Θαύματα και θαυμάσια μες στις αυλές της είδα !

Μικρά παιδιά κι ανήμποροι μπροστά της γονατίζουν !

Στην σκιά της Απειρόγαμης με δάκρυα μετανίζουν !

Ανηφορίζει η ψυχή στην Μάνα Βαγγελίστρα!

Βρίσκει γλυκιά καταφυγή στην Άγια Πολεμίστρα!

Του Αναπλιού μεσίτρια, τείχος και προστασία!

Πηγή ιαμάτων και αναγκών η Θεία βακτηρία!

Όταν η ψυχή διψά το Ζωντανό Νερό, όλα τα ανηφόρια τα θωρεί ωσάν εκείνο του Γολγοθά…

Γνωρίζει καλά πως ο κάματος της ανάβασης, θα βρει παρηγοριά και δρόσο στο τέλος αυτών των αναβαθμών της Σωτηρίας.

Συχνά -πυκνά καθώς σέρνει τα κουρασμένα της βήματα, στέκεται για λίγο να ατενίσει τις λαμπροφόρες ακτίνες της Αναστάσεως, που ξεχύνονται εκεί, στην κορυφή του πάθους και της λύτρωσης!

Έτσι θωρεί κάθε οδοιπόρος, το ανηφόρι προς την Βαγγελίστρα του Αναπλιού. Πόσο θυμίζει αυτή η λεωφόρος της ευλάβειας, εκείνον τον ανήφορο της Μεγαλόχαρης της Τήνου που καταλήγει στην σκιά Της.

Αυτές οι θεραπευτικές σκιές της Μάνας όλου του κόσμου!

Καταφυγή και σκέπη και ευσκιόφυλλο δέντρο!

Πόσοι δεν τις αναζητούν συνεχώς! Σε κανέναν η Κυρία Θεοτόκος δεν αρνείται τούτη την αποσκιάδα!

Ποια μάνα αρνείται στο πονεμένο της παιδί την αγκαλιά της!

Θα μεσιτεύσει η Κυρία Θεοτόκος πάντοτε προς το συμφέρον της αιτήσεως, αιώνια οδηγός, άνασσα κι ανάσα!

Ένα συνεχές γιορτάσι για τις ψυχές των ελπιζόντων είναι το ύψωμα της Ευαγγελίστριας του Αναπλιού!

Σαν κάστρο και πρόμαχος, απρόσβλητος από του πολεμήτορος τις ορδές, με τα πεπυρωμένα βέλη φαντάζει η πιο περίβλεπτη Εκκλησιά αυτής της ηρωικής γης!

Ένας αόρατος κόσμος γεμίζει τη λεωφόρο της Κυράς μας! Ο μπάρμπα-Γιάννης ο Καποδίστριας κι ο πικραμένος Θοδωράκης σε συντροφεύουν! Ο ΆηΑναστάσης σεργιανά και στέργει στο πλάι των προσκυνητών, σαν πολιούχος και της Θριαμβεύουσας Εκκλησίας ο επίσημος αντιπρόσωπος! Με την ευχή των ηρωικών Αγίων και των Αγιασμένων ηρώων, προχωράς κουβαλώντας το τάμα και το δάκρυ, να το αποθέσεις στα πόδια της και Εκείνη να σου αντιπροσφέρει την χορηγία της Θείας αγαθότητας!

Στο άκουσμα της μεγάλης της καμπάνας της αναθαρρείς! Ταξιδεύει αυτό ως τον Θαλασσόπυργο τον ξακουστό και από εκεί μέχρι τον θρόνο του μακρόθυμου Σωτήρος, της Ακρότητος των Εφετών!

Και έπειτα θα έρθει και πάλι ο Μάρτιος του πρωτοστάτη Αγγέλου, να κλίνει και εκείνος το γόνυ εμπρός στην Θεοδόχο της μήτρα, να στήσει και πάλι και να ξανακαινουργώσει την επουράνιό Της Κλίμακα…

Βήμα-βήμα ξανά προς την Πανύμνητη Μητέρα! Ανθισμένες οι νερατζιές του μεγάλου δρόμου! Πανηγύρι άμοιαστο που καρτεράνε όλοι! Κεριά καθαρά και λιβανιστήρια που μεθούν τον αγέρα, βλέπεις σε κάθε μια από τις υψωμένες γειτονιές του βράχου, τις φρεσκοασβεστωμένες με τις λεμονίτσες και τις χρυσές ελιές.

Ψέλνουν ακόμα τα παιδιά, έστω αυτά τα λίγα που τους έμαθαν τα όσια και τα ιερά, που πριν λίγο παρήλασαν βαστώντας την ένδοξη σημαία, κοντάρι με Σταυρό, του Δίκαιου τη Ρομφαία.

Σήμερον τῆς σωτηρίας ἡμῶντὸκεφάλαιονκαὶτοῦἀπ' αἰῶνος μυστηρίου ἡ φανέρωσις• ὁ ΥἱὸςτοῦΘεοῦ, Υἱὸςτῆς Παρθένου γίνεται καὶΓαβριὴλτὴν χάριν εὐαγγελίζεται. Διὸκαὶἡμεῖςσὺναὐτῷ, τῇΘεοτόκῳβοήσωμεν• χαῖρεΚεχαριτωμένη, ὁ Κύριος μετὰσοῦ.

Αξίωσέ μας κυρία Θεοτόκε, άνασσα και ανάσα όλου του κόσμου, όσο του Υιού Σου η χρηστότητα μας ελεεί, στο ύψωμά σου να ανεβαίνουμε, Αυγή Εσύ να φωτίζεις τον νού μας,Ακτίνα Εσύ του νοητού ηλίου και της Ελπίδας των Χριστιανών Ορθοδόξων!Μεσίτευε…Μεσίτευε!

ΝώνταςΣκοπετέας

Ιούλιος 2023

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ ΝΑΥΠΛΙΟΥ

Η «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ»

Η «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ» Στο ψηλότερο μέρος του Ναυπλίου, υψώνεται το κτιριακό συγκρότημα της «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ», που είναι τόπος προσκυνήματος όλων των κατοίκων της Αργολίδος και όχι μόνο. Βρίσκεται σε μία επιβλητική και εντυπωσιακή θέση με μεγάλη αυλή, πάρκιν και θέα όλη την πόλη του Ναυπλίου και την θάλασσα. Βλέπει κανείς από την «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ» το Παλαμήδι,το Μπούρτζι,την Ακροναυπλία, το λιμάνι ,την πλατεία Συντάγματος και άλλα αξιοθέατα της πόλης. Βλέπει κανείς ολόκληρο το Ναύπλιο σε «πιάτο» ,το Άργος και άλλα μέρη της Αργολίδος. Αλλά και την «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ» την βλέπει κανείς από όπου και αν κοιτάξει μέσα από την πόλη του Ναυπλίου. Ο Ναός, πρέπει να έχει αναδομηθεί εξολοκλήρου ή επεκταθεί τουλάχιστον τέσσερις φορές από την αρχική του μορφή. Ο σημερινός Ιερός Ναός έχει ανεγερθεί εκ βάθρων το έτος 1975,χωρίς να αλλοιωθεί η προηγούμενη μορφή του.Ο Ναός είναι δισυπόστατος και είναι αφιερωμένος στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και το δεξιό κλίτος είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της θεοτόκου. Αποτελεί το μεγαλύτερο προσκήνυμα του νομού Αργολίδος και ο κόσμος κατά χιλιάδες από το πρωί της παραμονής και ανήμερα του Ευαγγελισμού όλη μέρα . Στην βορεινή πλευρά του Ιερού Ναού,έχει κατασκευασθεί βαπτιστήριο από μάρμαρο,για να βαπτίζονται οι μεγάλοι στην ηλικία και κυρίως αλλοδαποί. Στην νότια πλευρά του Ιερού Ναού υπάρχει το παρεκκλήσιο του Αγίου Φανουρίου και του Αγίου Ιακώβου του εν Ευβοία. Παραπλεύρως των παρεκκλησίων υπάρχουν δύο αίθουσες που χρησιμοποιούνται ως Αρχονταρίκη. Υπάρχει ακόμη και το κτίριο που στεγάζει το Πνευματικό Κέντρο του Ναού και άλλες κοινωνικές δραστηριότητες. Στον Ιερό Ναό λειτουργεί το Συσσίτιο (Γεύμα Αγάπης) για συνανθρώπους μας που βρίσκονται σε δύσκολη οικονομική θέση. Είναι πολλοί άνθρωποι, συμπολίτες μας, που έχασαν τη δουλειά τους ή δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν την οικονομική κρίση και ζητούν τη βοήθεια της Εκκλησίας. Στο καταφύγιο ανθρωπιάς και αγάπης από τον Ιερό Ναό ¨ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ¨ Ναυπλίου, προσφεύγουν άπορες οικογένειες, αναξιοπαθούντες, μοναχικοί πολίτες, ανύπαντρες μητέρες, μικρά παιδιά, περιθωριακοί και οικονομικοί μετανάστες. Συσσίτια, δέματα με τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης, είναι τα «δώρα» που παίρνουν οι πολίτες που αδυνατούν να στρώσουν μόνοι τους το καθημερινό τραπέζι. Ακόμη μπορεί κανείς να επισκεφθεί στον προαύλιο χώρο της «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ» και τους Μυκηναϊκούς τάφους που βρίσκονται στο Νότιο τμήμα. Λόγω της δεσπόζουσας θέσης που βρίσκεται ο Ιερός Ναός και της μαγευτικής θέας που έχει, αλλά και των πολλών κήπων με τα όμορφα λουλούδια, τελούνται πολλά μυστήρια Γάμων και Βαπτίσεων. Η «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ» είναι το «καλλίστευμα του Ναυπλίου». ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ Στην Ενορία της «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ» Ναυπλίου, λειτουργεί Εκκλησιαστικό Μουσείο το οποίο στεγάζει τη συλλογή εκκλησιαστικών αντικειμένων, σε νέο κτίριο από το έτος 2023. Ο κύριος όγκος των έργων χρονολογείται στο 18ο και 19ο αι. Οι φορητές εικόνες αποτελούν τον πυρήνα της συλλογής του μουσείου και ταυτόχρονα το σπουδαιότερο και μεγαλύτερο τμήμα της και εκπροσωπούν κάθε κατηγορία. Υπάρχουν εικόνες τέμπλου (δεσποτικές, θεομητορικές δωδεκαόρτου, Αγίων), προσκυνήσεως (προορισμένες για τον τοίχο ή για ιδιαίτερο προσκυνητάρι) και εικόνες διαφόρων μεγεθών για ιδιωτική λατρευτική χρήση. Η συλλογή περιλαμβάνει ακόμα , ένα ξυλόγλυπτο Σταυρό του 16 αι. Επίσης υπάρχει συλλογή λειτουργικών βιβλίων (Ευαγγέλια ,Μηναία κ.α.) τα οποία τα περισσότερα έχουν τυπωθεί στην Βενετία σε γνωστά τυπογραφεία του 18ου αιώνα. Όσον αφορά τον τομέα της αργυρογλυπτικής υπάρχει μια σειρά από επίχρυσα ιερά σκεύη, καντήλια, κτλ . Στον τομέα της υφαντικής υπάρχουν ωραιότατα κεντητά με χρυσό,καλύμματα για δισκοπότηρα. Από πλευράς θεματολογίας οι εικόνες καλύπτουν όλη την κλίμακα της ορθόδοξης δογματικής ιεραρχίας. Υπάρχει σημαντική ποικιλία καθιερωμένων εικονιστικών τύπων του Χριστού, της Παναγίας, αλλά και πολλών αγίων, που ανταποκρίνονται στο εορτολόγιο και αγιολόγιο της Εκκλησίας, αλλά και στις ανάγκες για προσκύνηση και λειτουργική χρήση. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι αφιερωματικές επιγραφές με τα ονόματα των αφιερωτών και των χορηγών. Το Εκκλησιαστικό μουσείο τελεί υπό την άμεση εποπτεία του Ιερού Ναού «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ» . Τα εκθέματα καλύπτουν το χρονικό διάστημα από τον 16ο έως τον 20ο αι. και αποτελούν μάρτυρες της μεταβυζαντινής εκκλησιαστικής τέχνης της περιοχής. Σκοπός του μουσείου είναι η περισυλλογή, διαφύλαξη, συντήρηση, έκθεση και προβολή των πάσης φύσης αντικειμένων που προβάλλουν την εκκλησιαστική τέχνη του Ιερού Ναού. π. Ελευθέριος Μίχος Πρωτοπρεσβύτερος Εφημέριος του Ιερού Ναού ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ Ναυπλίου. CHURCH OF EVANGELISTRIA At the highest part of Nafplio, stands the architectural complex of "Evangelistria," which is a place of pilgrimage for all the inhabitants of Argolis and beyond. It is situated in an imposing and impressive location with a large courtyard, parking, and a view of the entire city of Nafplio and the sea. From "Evangelistria," one can see Palamidi, Bourtzi, Acronauplia, the harbor, Syntagma Square, and other landmarks of the city. It offers a panoramic view of Nafplio, Argos, and other parts of Argolis. The temple must have been entirely reconstructed or expanded at least four times from its original form. The current Sacred Temple was built from the ground up in 1975, without altering its previous form. The temple has two aisles and is dedicated to the Annunciation to the Blessed Virgin Mary, with the right aisle dedicated to the Dormition of the Mother of God. It is the largest place of worship in the region of Argolis, and thousands of people visit it on the day of the Annunciation(March 25th) from morning till evening every year. On the north side of the Sacred Temple, there is a marble baptistery for the baptism of adults, especially foreigners. On the south side of the Sacred Temple, there is the chapel of Saint Fanourios and Saint Iakovos of Euboea. Adjacent to the chapels, there are two rooms used as parlours. The Spiritual Center of the Temple and other social activities are also housed in a building nearby. Within the temple, there is a meal center ("Geuma Agapis"/ “Meal of Love”) serving our fellow citizens in difficult financial situations. Many people in our community have lost their jobs or are struggling with the economic crisis and seek the help of the Church. Families in need, disabled individuals, single mothers, small children, marginalized individuals, and economic migrants find refuge and aid from the "Evangelistria" of Nafplio. They receive communal meals, food packages, and essential items, serving as a lifeline for those unable to provide for themselves. Additionally, visitors can explore the Mycenaean tombs located in the southern part of the courtyard of "Evangelistria." Due to its dominant position and breathtaking view, as well as the beautiful gardens with flowers, many weddings and baptisms are performed in the sacred atmosphere of "Evangelistria." It is the "beauty of Nafplio." Church Museum In the Parish of "Evangelistria" in Nafplio, there is an Ecclesiastical Museum housed in a new building made in 2023. The main collection consists of ecclesiastical objects dating back to the 18th and 19th century.. Portable icons form the core of the museum's collection and represent the most significant and extensive part, encompassing various categories. Among them are iconostasis icons (depicting Christ, the Virgin Mary, the Twelve Feasts, Saints), devotional icons (intended for walls or personal worship), and icons of various sizes for private religious use. The collection also includes a wooden sculpted Cross from the 16th century. Additionally, there is a collection of liturgical books (Gospels, Menologia, etc.), with most of them printed in well-known Venetian typographies of the 18th century. In the field of weaving, there are exquisitely embroidered pieces with gold, covers for the Holy Chalice. In the area of silversmithing, there is a series of gilded sacred vessels, candlesticks, etc. The thematic range of the icons covers the entire spectrum of Orthodox doctrinal hierarchy. There is a significant variety of established iconographic types of Christ, the Virgin Mary, and numerous saints, corresponding to the liturgical calendar and the hagiography of the Church, serving both for worship and liturgical use. The dedicatory inscriptions with the names of the dedicants and benefactors are of particular interest. The Ecclesiastical Museum operates under the direct supervision of the Holy Temple of "Evangelistria." The exhibits cover the period from the 16th to the 20th century and serve as witnesses to the post-Byzantine ecclesiastical art of the region. The museum's purpose is to collect, preserve, conserve, exhibit, and promote all types of objects that showcase the ecclesiastical art of the Sacred Temple. Rev. Eleftherios Michos Presbyter Priest of the Sacred Temple of Evangelistria, Nafplio.